معنی اصلی واژهی «مزو» یا «Meso» به سلولهای بنیادی دوران جنینی باز میگردد. سه لایهی از سلولهای بنیادی شکل میگیرند. اکتودرم، مزودرم و اندودرم نام این سه لایه است که هرکدام بعداً بخشهای مختلف بدن را میسازند. مثلاً در مورد پوست، سلولهای بنیادی اکتودرمی، سطح بیرونی پوست یا اپیدرم را میسازند و سلولهای بنیادی مزودرمی، درم یا لایهی میانی پوست را تشکیل میدهند. پس در مزوتراپی، هدف ما تزریق دارو به لایهی میانی پوست یا همان درم است که توسط سلولهای بنیادی مزودرمی ساخته شده است.
درم یا لایهی میانی، از بافت پیوندی تشکیل شده که شامل رشتههای کلاژن، رشتههای الاستین و هیالورونیک اسید است. این بخش باعث انعطاف پذیری پوست شده و حاوی انواع و اقسام ساختارهای مهم پوستی است. یکی از این ساختارها، فولیکول مو است. فولیکول شامل ۲۰ نوع سلول مختلف است که یک یا چند پیاز مو را در بر میگیرد. پیاز مو هم محلی است که تارهای موی ما ساخته میشوند، رشد میکنند و از سطح پوست بیرون میآیند. بخشی از تار مو که ما میبینیم، ساقهی مو نام دارد.
مزوتراپی یک روش غیر جراحی، بدون عوارض و موثر برای رفع مشکلات ریزش مو و پیری پوست و کانتورینگ صورت و بدن است. برای اولین بار در فرانسه در سال 1952 برای درمان اختلالات عروقی و لنفاوی از متد مزوتراپی بهره برداری شد. در مزوتراپی، ترکیبی از مواد مختلف تقویتی به درون پوست تزریق میشود. این مواد شامل عصارههای گیاهی، داروهای مختلف، ویتامینها، آنزیمها، هورمونها، فاکتورهای رشد و دیگر عواملی هستند که میتوانند به درمان آلوپسی (ریزش مو یا طاسی) کمک کنند.
در مزوتراپی مو با استفاده از سرنگ، داروها و ترکیبات خاصی به لایهی درم تزریق میشود. چون پیاز مو در این لایه قرار دارد و اگر بخواهیم به شکلی موثر ترکیبات ترمیمکننده را به آن برسانیم، باید آنها را مستقیماً به این لایه بفرستیم. داروهای موضعی مانند ماینوکسیدیل معمولاً نمیتوانند به خوبی از اپی درم عبور کنند؛ لذا تاثیر کمتری نسبت به مزوتراپی مو دارند.
کاربردهای درمانی مزوتراپی
مزوتراپی نوعی تزریق زیرجلدی یا زیرپوستی است که بسته به نوع داروها و مواد استفاده شده در آن میتواند کاربردهای مختلفی داشته باشد. از جمله کاربردهای مزوتراپی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درمان سلولیت
- از بین بردن چربیهای موضعی
- درمان چربی پلک و لیپوم
- جلوگیری از ریزش مو و درمان آلوپسی
- جوانسازی پوست (برطرف کردن چین و چروکها، سفت کردن پوست و لیفت)
- درمان لکهای پوستی
- اصلاح انحناهای سطحی (کانتور) بدن
- برطرف کردن جای زخم و اسکار
مزایای استفاده از مزوتراپی برای جوانسازی پوست
نتایج اثر بخش مزوتراپی برای جوانسازی پوست ممکن است بلافاصله پس از تزریق قابل مشاهده نباشد و به نظر چهره در اثر تزریق خسته به نظر بیاید که این حالت موقتی بوده و با افزایش گردش خون در لایه های پوست می تواند به بهبود ظاهر پوست کمک کند. این روش درمانی همچنین می تواند برای رفع مشکلات رنگدانه ای پوست، درمان اسکار زخم، آکنه و جای جوش استفاده شود و همچنین می تواند به صورت combination (ترکیبی) به منظور افزایش اثر آن با سایر روش های زیبایی شناختی مانند تزریق بوتاکس یا پرکننده ها (فیلرها) استفاده شود.
درمان آلوپسی با مزوتراپی مو
در گذشته به ریزش مو با الگوی مردانه یا زنانه، آلوپسی آندروژنی میگفتند؛ چون دانشمندان تصور میکردند که هورمونهای آندروژنی (مانند تستسترون) علت این شکل ریزش مو هستند. امروزه میدانیم که علاوه بر هورمونها، عوامل ژنتیکی و محیطی هم میتوانند تاثیر چشمگیری بر آلوپسی آندروژنی داشته باشند. به همین دلیل داروهای ماینوکسیدیل و فیناستراید که عملکرد اصلیشان مهار هورمونهای آندروژنی است، برای تمام افراد جواب نمیدهند. تنها در ۴۰ تا ۶۰ درصد از مصرفکنندگانِ این دو دارو، بهبود وضعیت موها مشاهده میشود. حال این اثر میتواند به شکل قطع ریزش مو، افزایش رشد موها یا بهبود کیفیت و ضخامت تارهای مو باشد.
از مزوتراپی میتوان به عنوان درمان پیشتیبان یا مکمل، همزمان با سایر روشهای درمانی ریزش مو استفاده کرد. بیشتر متقاضیان مزوتراپی افرادی هستند که از دو داروی مهم ریزش مو، یعنی مایندوکسیدیل و قرص فیناستراید استفاده میکنند و میخواهند نتایج بهتری بگیرند. البته مزوتراپی مو به تنهایی هم میتواند نقش موثری در جلوگیری از ریزش مو و بهبود کیفیت مو داشته باشد.
دلایل اصلی ریزش مو با الگوی مردانه و زنانه هنوز به خوبی شناخته نشدهاند. صرفاً میدانیم که عوامل ارثی و هورمونهای آندروژنی تاثیر زیادی بر این شکل ریزش مو دارند. استرس، کمبود مواد مغذی، کمبود سایر هورمونهای بدن، اختلالات ناشناختهی خونرسانی و بسیاری عوامل دیگر هم بر آلوپسی آندروژنی موثرند. به همین دلیل ماینوکسیدیل و فیناستراید نمیتوانند همواره درمانهای موثری باشند. در این صورت باید به سراغ روشهای درمانی دیگر بروید. مصرف مکملهای ویتامینی، روش PRP، مزونیدلینگ، نوردرمانی و در نهایت یکی از بهترین روشهای درمانی یعنی مزوتراپی مو میتوانند تاثیر چشمگیری در بهبود وضعیت ریزش موی شما داشته باشند.
کاندیدای مناسب مزوتراپی مو
به جز آلوپسی آندروژنی، انواع دیگری از ریزش مو هم وجود دارد که از مزوتراپی مو میتوان برای درمان آنها استفاده کرد. اگر به هر یک از انواع آلوپسیهای زیر مبتلا هستید، مزوتراپی روش درمانی مناسبی برای شماست.
- تلوژن افلوویوم و ریزش موی ناشی از استرس: این دو اختلال معمولاً زمانی رخ میدهند که بدن شما دچار استرس فیزیکی یا روانی میشود. مزوتراپی مو درمان بسیار خوبی برای این دو شکل ریزش مو است. مثلاً ریزش موی بعد از بارداری که به دلیل تلوژن افلوویوم رخ میدهد، به شکلی موثر با مزوتراپی قابل درمان است.
- مشکلات ساقهی مو: اگر ساقهی موی شما به دلایلی آسیب دیده است، مزوتراپی برای شما مفید است. یکی از اثرات این روش، افزایش رشد موها و همچنین حفظ سلامت فولیکولهای مو است.
- آلوپسی آرهآتا (ریزش موی سکهای): مزوتراپی در برخی از افرادی که از آلوپسی آرهآتا رنج میبرند، بسیار موثر است. اگر ریزش موی سکهای دارید و شرایطتان حاد نیست، احتمالاً کاندیدای مناسبی برای مزوتراپی مو هستید.
- کاهش سرعت رشد: اگر به هر دلیلی سرعت رشد موهای شما کم شده، مزوتراپی مو میتواند درمان موثری باشد.
اثرات و فواید مزوتراپی مو
مزوتراپی برلایههای مختلف پوستی مانند اپیدرم، لایه میانی و بافت پیوندی و همچنین سیستم گردش خون، سیستم ایمنی و سیستم عصبی-حسی ناحیهی تزریق اثر میگذارد. برای بسیاری از انواع آلوپسی، مزوتراپی مو درمانی موثر و اثبات شده است. اثرات مزوتراپی را میتوان در فهرست زیر خلاصه کرد:
- بهبود خونرسانی : در فرمول بسیاری از محلولهای مزوتراپی، داروهای اتساع دهندهی عروق وجود دارد که موجب افزایش گردش خون بافتی میشود.
- غذارسانی به بافت پوست و فولیکولها : در ترکیب داروی تزریقی مزوتراپی از انواع ویتامینها، آمینواسیدها و مواد معدنی استفاده میشود.
- جلوگیری از فرآیند تحلیل رفتن فولیکولها : باعث افزایش قدرت و بهبود حالت موها میشود.
- تنظیم ترشح چربی پوست : داروهای به کار رفته در مزوتراپی ترشح غدد سباسه را کنترل میکنند.
- بهبود اثرات سایر روشهای درمانی : از مزوتراپی میتوان به عنوان روش درمانی مکمل برای درمانهای ریزش مو، تزریقات استروئیدها، مراقبتهای عمومی مو و … استفاده کرد.
- مفید برای بهبود نتایج کاشت مو : از مزوتراپی برای کاشت مو میتوان در سه حالت استفاده کرد:
- قبل از کاشت : برای بهبود خونرسانی به پوست سر،
- بلافاصله بعد از کاشت : برای درمان ادم یا ورم،
- مدتی بعد از کاشت : برای التیام بهتر زخمها و همچنین تقویت گرافتها،
سایر مزایای مزوتراپی
روشی موثر برای درمان ریزش مو بدون نیاز به جراحی
بهبودی سریع، بدون داشتن دورهی ریکاوری یا نقاهت
تقریباً بدون درد و بدون نیاز به بیهوشی
عوارض جانبی و خطرات بسیار محدود
هزینهی مناسب و منطقی
بدون نیاز به مراقبتهای خاص
مناسب برای درمان ریزش مو، رفع مشکلات سر مانند چربی و شوره و ترمیم موهای آسیب دیده
مواد تشکیل دهندهی محلول تزریقی مزوتراپی
به داروی ترکیبی که در مزوتراپی به دورن پوست تزریق میشود، کاکتیل یا کوکتل میگویند. برای تهیهی این محلول از انواع و اقسام مواد مختلف استفاده میشود که هر کدام تاثیرات مفیدی بر پوست و فولیکولهای مو میگذارند. مانند:
- داروهای اتساع دهندهی عروق: این دست داروها بسیار ایمن بوده و باعث افزایش خونرسانی به ناحیهی درمان میشوند. داروهایی مانند بوفلومدیل، پنتوکسیفیلین و میانوکسیدیل در این گروه جای میگیرند.
- ویتامینها: محلولهای مزوتراپی مو معمولاً شامل انواع ویتامینها هستند. ویتامینهای پراستفاده عبارتاند از:
- ویتامین B5: نقش موثری در فرآیند تولید انرژی سلولی دارد و باعث افزایش تقسیم سلولی و بهبود بافت پوستی میشود.
- ویتامین H (بیوتین): اثری مشابه ویتامین B5 دارد. کمبود این ویتامین میتواند باعث ریزش مو و پوسته پوسته شدن پوست شود. بیوتین باعث تنظیم ترشح غدد سباسه (چربی) هم میشود.
- ویتامین C: این ویتامین آنتیاکسیدانی بسیار مفید است و باعث تحریک تولید کلاژن میشود.
- ویتامین A: باعث بهبود دارو رسانی به بافتهای پوستی و همچنین کلاژن سازی میشود.
- مواد معدنی: این ریزمغذیها نقش بسیار مهمی در سلامت و رشد موهای ما دارند. برخی از مواد معدنی موجود در محلولهای مزوتراپی شامل مس، روی (زینک)، سلنیوم، فسفر، منیزیم و … است.
- داروهای مغذی: سیلیکون یکی از این مواد است که به طور طبیعی و به فراوانی در تارهای موی ما وجود دارد. در سنین بالا، موها دچار کمبود سیلیکون شده و گفته میشود که این اتفاق یکی از دلایل ریزش مو است.
- داروهای بیحسی موضعی: مانند لیدوکائین یا پروکائین. گفته میشود که پروکائین با این که یک داروی بیحسی و ضد التهابی است، تاثیر زیادی بر جلوگیری از ریزش مو دارد. به همین خاطر در بیشتر محلولهای مزوتراپی استفاده میشود.
- داروهای هورمونی: گفتیم که یکی از عوامل موثر بر ریزش مو با الگوی مردانه و زنانه، هورمونهای آندروژنی هستند. برای همین گاهی در محلول مزوتراپی مو از مهارکنندههای این هورمونها مانند فیناستراید یا سیپروترون استات استفاده میشود.
- کلسیتونین: این ماده یکی از هورمونهای طبیعی بدن ماست و باعث بهبود خونرسانی به بافتها میشود. همچنین در تغذیه فولیکولها و بافت پوستی نقش دارد.
- آمنیواسیدها
محلولهای مزوتراپی بسته به علت استفاده، شرایط شما و همچنین جنسیت متقاضی، تنظیم میشوند. مثلاً یکی از پرمصرفترین ترکیبها شامل لیدوکائین، بوفلومدیل (داروی گشاد کننده عروق)، سیلیکون و مولتیویتامینها است. انتخاب مواد تشکیل دهنده و درصد هرکدام در محلول مزوتراپی مو برعهدهی پزشک قرار دارد.
آماده شدن برای مزوتراپی و جلسات درمانی
شب قبل یا صبح روز مراجعه به کلینیک موهای خود را بشویید.
چند روز قبل از مزوتراپی داروهایی مانند آسپرین و داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن مصرف نکنید. همچنین اگر از داروهای ضد انعقادی یا رقیقکنندهی خون استفاده میکنید، حتماً در مورد مصرف آنها پیش از جلسهی درمانی با پزشک مشورت کنید.
از مواد تقویت کننده، داروهای مراقب مو، مواد حالت دهنده و موارد این چینی تا حداقل ۲۴ ساعت قبل از درمان استفاده نکنید. (این توصیه را تا ۲۴ ساعت بعد از جلسهی درمانی نیز رعایت کنید)
تزریقات مزوتراپی با استفاده از سوزنی مشابه با سوزن انسولین و به صورت دستی یا با استفاده از دستگاهی به نام «مزوگان» صورت میگیرد. این که تزریقات به شکلی دستی انجام شوند یا با استفاده از مزوگان، به انتخاب پزشک بستگی دارد و هردو تکنیکهای خوبی هستند.
دارو رسانی
سوزن تا حدود ۱ میلیمتر به درون پوست نفوذ کرده و محلول درمانی را مستقیماً به درون لایهی میانی پوست تزریق میکند. در مورد محلول یا کوکتل مزوتراپی مو هم صحبت کردیم که حاوی آمینواسیدها، ویتامینها، ماینوکسیدیل، داروهای مهارکنندهی هورمونهای آندروژنی و فاکتورهای رشد مختلف است. این مواد باعث افزایش قدرت موها و جان گرفتن دوبارهی فولیکولها میشوند.
روش های انجام مزوتراپی
به طور معمول از سه تکنیک مختلف برای انجام مزوتراپی استفاده می شود. وابسته به ناحیه انجام مزوتراپی، شدت مشکل و تشخیص پزشک متخصص پوست و مو، از میان این سه تکنیک برای رفع مشکلات پوست و مو استفاده خواهد شد. تکنیک های اصلی مزوتراپی عبارتند از:
- تکنیک مزوتراپی نقطه به نقطه
این روش شامل تزریق 0.02 میلی لیتر تا 0.05 میلی لیتر محلول دارویی عمود بر پوست (عمق 4 میلی متر) ، با فاصله 1 سانتی متر تا 2 سانتی متر است.
- تکنیک مزوتراپی سطحی
تزریق های سطحی (عمق 2 میلی متر) با یک سوزن 4 میلی متری را درگیر می کند و یک ناحیه وسیع را می پوشاند. با اعمال فشار ثابت بر روی آمپول، تزریق با زاویه 45 درجه از پوست انجام می شود.
- تکنیک مزوتراپی اپیدرمیک
سطحی ترین روش مزوتراپی با عمق 1 میلی متر را مزوتراپی اپیدرمیک می دانیم. این کار به صورت شبکه ای با فواصل 1 سانتی متر در کل منطقه آسیب دیده انجام می شود.
مراقبتهای بعد از مزوتراپی مو
تا ۲۴ ساعت بعد از جلسهی درمانی از ماینوکسیدیل، داروهای تقویت مو، مواد آرایشی و حالت دهندهها استفاده نکنید.
تا ۸ ساعت بعد از مزوتراپی سر خود را نشویید و دوش نگیرید. از روز سوم میتوانید حمام بروید. در هفتهی اول بیش از ۱۵ دقیقه در حمام نمانید و از آب گرم استفاده نکنید. این موارد میتوانند باعث کبودی شوند.
تا دو روز بعد از جلسهی درمانی ورزش نکنید. ورزش باعث تعریق و خروج محلول مزوتراپی از پوست میشود.
آب و مایعات فراوان بنوشید.
اگر در پوست خود برآمدگیهایی مشاهده کردید، احتمالاً به این معنی است که نسبت به محلول مزوتراپی حساسیت داشتهاید. در این صورت با کلینیک تماس بگیرید.
نتایج مزوتراپی
در ۹۰ درصد از مراجعین بعد از ۴ جلسهی درمانی ریزش مو متوقف میشود. اگر به خاطر بیاورید گفتیم که فیناستراید و ماینوکسیدیل تنها در نیمی از مصرف کنندگان باعث قطع ریزش مو میشوند.
بعد از ۳ جلسه شاهد کاهش ترشح چربی اضافه در پوست سر هستیم. به این ترتیب نیاز کمتری به شامپو کردن سر خود خواهید داشت.
جلسات مزوتراپی مو
تعداد جلسات و برنامهی درمانی کاملاً به شرایط شما بستگی دارد. تعداد جلسات بین ۸ تا ۱۵ جلسه متغیر است. مثلاً یکی از برنامههای درمانی به این صورت است که یک بار در هفته برای ۱ ماه، سپس ۲ هفته یکبار برای یک ماه دیگر و در نهایت ماهی یکبار در ۲ ماه بعدی مزوتراپی میشوید. در این حالت به طور کلی ۸ جلسهی درمانی دریافت میکنید.
خوب است بدانید که از روش مزوتراپی می توان همزمان با تزریق پی آر پی برای افزایش میزان موفقیت روش تقویت موها بهره برد.
درمان با مزوتراپی حدودا سی دقیقه طول می کشد و اگر چه متد دردناکی نمی باشد، می تواند کمی ناراحت کننده و با سوزش همراه باشد، بنابراین اگر پوستتان کمی حساس است، می توانید از کرم بی حس کننده استفاده کنید. ممکن است کمی کبودی و تورم پس از انجام مزوتراپی ایجاد شود اما مدت ماندگاری آن ها کوتاه خواهد بود و باید طی ۲۴ ساعت برطرف شود و نتایج نشان داده اند که در اثر مزوتراپی افزایش در استحکام پوست – شفافیت، آبرسانی، تغذیه پوست دیده شده است. یک دوره ۶-۸ جلسه ای هر دو هفته یک بار یا به همراه برخی درمان ها ۱ -۲ بار در سال توصیه می شود.
لازم است بدانید انجام مزوتراپی برای یک سری از افراد ممنوع است و در صورت انجام آن ممکن است خطراتی را در پی داشته باشد. افراد زیر 18 سال، خانم هایی که در دوران بارداری و شیردهی قرار دارند، افرادی که داروهای قلبی مصرف می کنند، اشخاص مبتلا به دیابت و بیماری های کلیوی و اختلالات تشنج و … از آن دسته کسانی هستند که بهتر است حتما برای انجام مزوتراپی با پزشک متخصص پوست و مو مشورت کنند.



